Του Νίκου Αρτινού
Ο Τζον Ντίλιγκερ ήταν ο διαβόητος ληστής τραπεζών που έδρασε στο Σικάγο κατά τα έτη 1933 και 1934. Η ταινία περιγράφει την ακμή και την πτώση του Ντίλιγκερ έως τον τραγικό του θάνατο.
Γκανγκστερική περιπέτεια που αναβιώνει με επιτυχία την δεκαετία του 1930 στην Αμερική κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης που ακολούθησε το χρηματιστηριακό κραχ του 1929. Κάθε οικονομική κρίση δημιουργεί «ήρωες» που κινούνται στο περιθώριο και στην παρανομία, και χτυπούν το σύστημα, ληστεύοντας και σκοτώνοντας. Συνήθως, αυτοί οι «ήρωες» δε διακρίνονται από σύνθετη και ολοκληρωμένη πολιτική σκέψη αλλά από απλοϊκές δράσεις του τύπου «ληστεύω τις τράπεζες που πίνουν το αίμα του κοσμάκη». Σ’ αυτές τις περιπτώσεις ο «κοσμάκης» τους λατρεύει και τους θαυμάζει που έχουν το θάρρος να κάνουν αυτά που δεν τολμούν να κάνουν οι απλοί και νομοταγείς πολίτες. Ο «κοσμάκης» συνήθως αποτελείται από δειλούς μικροαστούς που δεν τολμούν να ξεφύγουν από την ψευδαίσθηση της ψευδό-βόλεψή τους μέσα στο 2×3 νοικοκυριό τους και, συνεπώς, χρίζει «ήρωες» όλους αυτούς που εναντιώνονται στα ειωθότα και τους κανόνες. Φευ, στους «ήρωες»! Το σύστημα είναι αδηφάγο και αναπαράγεται όπως η Λερναία Ύδρα. Πάντοτε βρίσκει τρόπο να προστατεύεται και να ξεφορτώνεται όλους αυτούς που απειλούν τους «νοικοκυραίους» και την απατηλή τους ευτυχία…
Ένας τέτοιος «ήρωας» ήταν ο Τζον Ντίλιγκερ. Στην εποχή της ακμής του λήστευε τράπεζες σε πολλές πολιτείες της Αμερικής ενώ με τις διαδοχικές του αποδράσεις εξευτέλισε δικαστικές και αστυνομικές αρχές. Ο Ντίλιγκερ χαρακτηριζόταν από κινηματογραφικό ρομαντισμό (ήταν λάτρης του σινεμά και θαυμαστής των απόκληρων χαρακτήρων που ερμήνευαν γνωστοί αστέρες του Χόλιγουντ όπως ο Κλαρκ Γκέιμπλ· δεν είναι τυχαίο ότι δολοφονήθηκε από τους διώκτες του αστυνομικούς έξω από έναν κινηματογράφο) που του προσέδιδε αρρενωπό σταριλίκι και δημοφιλία. Ο Ντίλιγκερ ήταν ένας γκάνγκστερ-σταρ που πάλευε μόνος εναντίον του συστήματος. Εν προκειμένω, αυτό στηριζόταν τόσο από τις επίσημες αρχές (Αστυνομία, Πολιτεία) όσο και από το οργανωμένο έγκλημα, τη Μαφία, αφού η δράση του ριψοκίνδυνου ληστή τραπεζών απειλούσε την εύρυθμη λειτουργία τους. «Το ένα χέρι νίβει το άλλο και τα δυο το πρόσωπο». Όπου το ένα χέρι είναι η επίσημη Πολιτεία, το άλλο χέρι είναι η Μαφία και το πρόσωπο είναι το Σύστημα. Η συνεργασία των δύο βοηθάει να «καθαριστεί» το Σύστημα από κάτι ενοχλητικές βρωμιές, όπως ο Ντίλιγκερ! Ας πρόσεχε…
Ο Μάικλ Μαν («Ένταση», «Collateral», «Ο τελευταίος των Μοϊκανών») σκηνοθετεί με τέμπο και καταιγιστικούς ρυθμούς μια δραματική συναρπαστική περιπέτεια, μπερδεύοντας κατά βούληση μυθοπλασία και πραγματικότητα και αξιοποιώντας όλα τα δημιουργικά του γνωρίσματα (περιθωριακοί μοναχικοί ήρωες με ρομαντισμό και εμμονή στους κώδικες τιμής- έστω και αν οι πράξεις τους οδηγούν στην αυτοκαταστροφή τους). Η χρήση ψηφιακής κάμερας προσδίδει στην ταινία έναν αέρα ανεξάρτητου κινηματογράφου και, έναν επιπλέον ρεαλισμό στις σκηνές δράσης. Ο Τζόνι Ντεπ, είναι σπουδαίος στο ρόλο του Ντίλιγκερ, και «φτιάχνει» πετυχημένο ερωτικό κοκτέιλ με την πανέμορφη Μαριόν Κοτιγιάρ, που υποδύεται την Γαλλο-ινδιάνα ερωμένη του, Μπίλι Φρεσέτ. Πέρα από τις άψογα ενορχηστρωμένες σεκάνς δράσης (το πιστολίδι μέσα στο δάσος, η απίστευτη επίσκεψη του Ντίλιγκερ στα γραφεία του FBI και η δολοφονία του έξω από τον κινηματογράφο Μπαϊογκράφ), αξέχαστες είναι οι εικόνες όπου ο Ντεπ-Ντίλιγκερ βρίσκεται στο σινεμά, γνωστός μεταξύ αγνώστων, και παρακολουθεί μαγεμένος τον Κλαρκ Γκέιμπλ στην γκανγκστερική ταινία «Το μελόδραμα του Μανχάταν».
Οι αδυναμίες του φιλμ-χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η ταινία χάνει την ηδονή της θέασης-εντοπίζονται στα «βιαστικά» σεναριακά άλματα που εξασθενούν κάπως τη συνοχή της ταινίας και στην ελλιπή ανάπτυξη του χαρακτήρα του ομοσπονδιακού πράκτορα Μέλβιν Πέρβις, επίμονου και συνεπούς κυνηγού του Ντίλιγκερ. Τον Πέρβις ενσαρκώνει- ικανοποιητικά και όσο του επιτρέπει το σενάριο-ο Κρίστιαν Μπέιλ.
Δημόσιος Κίνδυνος (Public Enemies, 2009)
Σκηνοθεσία : Μάικλ Μαν
Ηθοποιοί: Τζόνι Ντεπ, Κρίστιαν Μπέιλ, Μαριόν Κοτιγιάρ
Διάρκεια: 143΄