Του Νίκου Αρτινού
Από τη στιγμή που ο αρραβωνιαστικός της την παρατάει, η Ελίζαμπεθ Χάλσεϊ, μια καθηγήτρια γυμνασίου, βάζει στόχο να εντοπίσει- το συντομότερο- το επόμενο ευκατάστατο θύμα της γοητείας της, προκειμένου να μη στερηθεί ούτε στιγμή τα λούσα και τις ανέσεις, στα οποία την είχε συνηθίσει ο πρώην. Ο Σκοτ Ντελακόρτε, αναπληρωτής καθηγητής και κληρονόμος μιας από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις κατασκευής ρολογιών της χώρας, φαντάζει ιδανική περίπτωση. Ωστόσο, ο Ράσελ Γκέτις, ο… μεροκαματιάρης γυμναστής του σχολείου, ο οποίος επιμένει να τη φλερτάρει -όποτε συναντιούνται- και η Έιμι Σκουίρελ, η κοκκινομάλλα συνάδελφός της η οποία την έχει βάλει στο μάτι, θα περιπλέξουν την κατάσταση πολύ περισσότερο απ’ όσο θα μπορούσε ποτέ να φανταστεί. Η Ελίζαμπεθ θα πρέπει να επιδείξει κάθε άλλο παρά παιδαγωγικές ικανότητες προκειμένου να καταφέρει να κατακτήσει τον αφελή και αδέξιο Σκοτ…
Η “Άτακτη Καθηγήτρια” δεν είναι μια κλασσική χολιγουντιανή εφηβική ταινία καλών αισθημάτων και- τηρουμένων των χολιγουντιανών αναλογιών-αγαθών παιδαγωγικών προθέσεων. Το φιλμ μπορεί να διαδραματίζεται κυρίως στο χώρο ενός σχολείου, όμως δεν έχει έστω και στο ελάχιστο καμιά σχέση με παιδαγωγικούς προβληματισμούς. Πρόκειται για μια ακατάλληλη για ανηλίκους, αρκούντως αθυρόστομη και σε αρκετά σημεία αστεία –έως και ξεκαρδιστική-κωμωδία.
Οι όποιοι προβληματισμοί εξαντλούνται σε επίπεδο βασικών μαθηματικών με έμφαση στο μήκος περιφέρειας του στήθους της «άτακτης καθηγήτριας»! Ξεχάστε όλα αυτά τα βαριά παιδαγωγικά θέματα που είναι πιθανόν να απασχολούν τη συνέλευση συλλόγου καθηγητών ενός σχολείου δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Για να είμαι πιο ακριβής, η ταινία μου θύμισε πενταήμερη, όχι της Γ’ τάξης Λυκείου –αλλά του συλλόγου διδασκόντων!
Αν και πρέπει να ομολογήσω πως όλα όσα συμβαίνουν στην ταινία μπορεί να έχουν –έστω- μια μικρή δόση αλήθειας. Πού βασίζω αυτόν τον ισχυρισμό μου; Πολύ απλά στο γεγονός ότι το YouTube έχει κατακλυστεί από ερασιτεχνικά “βιντεάκια” που έχουν “τραβηχτεί” από τους μαθητές –εν αγνοία των καθηγητών- την ώρα της διδασκαλίας. Ε, σίγουρα η συμπεριφορά αυτών των εκπαιδευτικών δε θα μπορούσες να τη χαρακτηρίσεις ακριβώς παιδαγωγική. Σύμφωνα μ’ αυτά, ο χαρακτήρας της Κάμερον Ντίαζ δείχνει να είναι πολύ…πραγματικός. Βέβαια-θέλω να πιστεύω-πως όλα αυτά μπορεί να συμβαίνουν ως μεμονωμένα φαινόμενα και όχι ως ο καθεστηκώς κανόνας. Υπ’ αυτή την έννοια λοιπόν η ταινία θα μπορούσε να έχει –και έχει!- ένα κάποιο ρεαλιστικό υπόβαθρο.
Και αν αναρωτιέστε τι ρόλο παίζουν οι μαθητές στην εξέλιξη της ταινίας και της ιστορίας, σας πληροφορώ πως οι παρουσίες τους είναι δευτερεύουσες. Οι μαθητές υφίστανται άγριο bullying από την “άτακτη” εκπαιδευτικό, ενώ σε κάποιες σκηνές, φαίνεται να εκπροσωπούν τη φωνή της συνείδησης και της λογικής, απέναντι στα εφηβικά καμώματα των εκτός ελέγχου καθηγητών. Οι μαθητές παρακολουθούν με το στόμα ανοιχτό τα τεκταινόμενα.
Οι ταινίες που εξελίσσουν την ιστορία τους στο χώρο του σχολείου χαρακτηρίζονται- ακόμα και αν πρόκειται για κωμωδίες-από μια συγκινητική διάθεση, η οποία πηγάζει από την ίδια τη φύση της εκπαίδευσης. Η μελλοντική κοινωνία χρειάζεται υπεύθυνους και ευσυνείδητους πολίτες. Ο εκπαιδευτικός –στις περισσότερες από αυτές τις ταινίες- αποτελεί καθαγιασμένο πρότυπο, που εμπνέει τους μαθητές για να οδηγηθούν σε πνευματικά κατορθώματα. Από τον καθηγητή Κίτιγκ (Ρόμπιν Γουίλιαμς) του «Κύκλου Των Χαμένων Ποιητών» (θυμάστε εκείνο το εκπληκτικό σύνθημα «Carpe Diem» από τις Ωδές του Οράτιου που οδήγησε ένα άκρως συντηρητικό κοινοβούλιο, τη Βρετανική Βουλή να εκθειάσει την ταινία;) έως το ρέμπελο και αθεράπευτο εραστή της ροκ, Τζακ Μπλακ, στην ταινία «Ένα Σχολείο Πολύ Ροκ». Και στα δύο παραδείγματα που ανέφερα, ο εκπαιδευτικός–στη δεύτερη περίπτωση, ο Τζακ Μπλακ δεν ήταν καν εκπαιδευτικός- καθοδηγεί τους μαθητές, όχι κατ’ ανάγκη στη μετάδοση της στείρας γνώσης αλλά στη χαρά της ανακάλυψης της και στη γοητεία του καινούριου. Η γνώση δεν είναι το παν, αλλά το παν είναι η ανακάλυψή της.
Στην «Άτακτη Καθηγήτρια» δεν υπάρχουν τέτοια πράγματα. Οι μαθητές ανακαλύπτουν, όχι την μάθηση, αλλά την κακότροπη ψυχή της ενστικτώδους Κάμερον Ντίαζ (σε μία από τις καλύτερες εμφανίσεις της), η οποία χρησιμοποιεί έναν μαθητικό διαγωνισμό (!) προκειμένου να βγάλει λεφτά, ώστε να “ενισχύσει” το στήθος της με τα καλύτερα εμφυτεύματα σιλικόνης! Ξεχάστε το ευγενές «Carpe Diem» (σημαίνει «Άδραξε τη στιγμή») του καθηγητή Κίτιγκ. Η Ελίζαμπεθ Χάλσεϊ είναι ο τελευταίος άνθρωπος στον οποίο ένας νορμάλ γονιός θα εμπιστευόταν τη μόρφωση του παιδιού του. Στην πραγματικότητα, η Ελίζαμπεθ μισεί το να είναι καθηγήτρια περισσότερο κι απ’ όσο μισεί το σχολείο ο μέσος μαθητής! Η Ελίζαμπεθ δε βρίσκει τίποτα το “ευγενές” στο επάγγελμα του καθηγητή. Το μόνο που την ενδιαφέρει είναι να πέφτει ο μισθός κάθε μήνα. Μάλιστα, η μόνιμη αγωνία της είναι να βρει τον τρόπο ώστε να απαλλαχθεί δια παντός από τα καθήκοντά της και, αν γίνεται, να μη χρειαστεί να ξαναδουλέψει ποτέ της! Πέρα από τον χονδροκομμένο χαβαλέ, ο θεατής θα διαπιστώσει ένα δηκτικό σαρκασμό στην ταινία. Ο νεαρός Κάζνταν (δεν ξέρω όταν ξεκίνησε να γυρίζει το φιλμ αν ήταν στις προθέσεις του) σαρκάζει –έστω και άγαρμπα- όχι μόνο τους εκπαιδευτικούς, αλλά και ολόκληρο το εκπαιδευτικό σύστημα του σύγχρονου δυτικού πολιτισμού που με ένα λανθασμένο σύστημα αξιολόγησης στήνει την κοινωνία του μέλλοντος.
Ο Τζέικ Κάζνταν είναι γιος του σκηνοθέτη Λώρενς Κάζνταν («Η μεγάλη ανατριχίλα», «Σιλβεράντο») και μέχρι τώρα έχει σκηνοθετήσει τέτοιου είδους ανάλαφρες ταινίες («Ένας Θρύλος για Γέλια», «Κατά Φαντασία Φοιτητής», «Το Κουτί της Πανδώρας»). Το σενάριο συνυπογράφουν οι Τζιν Σταπνίτσκι και Λι Άιζενμπεργκ, υπεύθυνοι για τη βραβευμένη με Emmy σατιρική τηλεοπτική σειρά «The Office». Στο πλευρό της Κάμερον Ντίαζ συναντάμε τον Τζάστιν Τίμπερλεϊκ («The Social Network»), στον ρόλο του αδέξιου καθηγητή Σκοτ, το Τζέισον Σίγκαλ («Όταν με Παράτησε η Σάρα», «The Muppets») ως το γυμναστή Ράσελ και την απολαυστική Λούσι Παντς («Θα Συναντήσεις Έναν Ψηλό Μελαχρινό Άνδρα») στο ρόλο της ανταγωνίστριας της Ελίζαμπεθ και εκνευριστικά τελειομανούς Έιμι. Ο Μάικλ Άντριους, ο οποίος υπογράφει τη μουσική της ταινίας, είναι γνωστότερος για την εξαιρετική δουλειά του στο soundtrack του cult classic νεανικού φιλμ «Donnie Darko».
Άτακτη Καθηγήτρια-Bad Teacher (2011)
ΣΚΗΝOΘΕΣΙΑ : Τζέικ Κάζνταν
ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ: Κάμερον Ντίαζ, Τζέισον Σίγκελ, Τζάστιν Τίμπερλεϊκ, Λούσι Παντς, Φίλις Σμιθ, Τζον Μάικλ Χίγκινς, Έρικ Στόουνστριτ, Τόμας Λένον
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 92΄
https://www.youtube.com/watch?v=VihlsPKMh4U