Η φεμινιστική αύρα της Μαρίας Μαγδαληνής

Η Ρούνεϊ Μάρα, υποδύεται τη Μαρία Μαγδαληνή, μια νεαρή γυναίκα που αναζητά ένα νέο τρόπο ζωής και, αψηφώντας τις ιεραρχίες και τις αξίες της παραδοσιακής της οικογένειας, γίνεται μέλος ενός κοινωνικού κινήματος με επικεφαλής τον Ιησού το Ναζωραίο (στο ρόλο ο Χοακίν Φίνιξ). Σύντομα, η Μαρία βρίσκει τη θέση της μέσα στο κίνημα και το πνευματικό της ταξίδι την τοποθετεί στην καρδιά μιας χιλιοειπωμένης ιστορίας που ποτέ δεν έχει χάσει την μαγεία της.

Η ιστορία του Ιησού Χριστού έχει εμπνεύσει γενιές και γενιές σκηνοθετών, μεταξύ αυτών τον Πιέρ Πάολο Παζολίνι, τον Μάρτιν Σκορσέζε και τον Μελ Γκίμπσον. Πρόκειται για μια ιστορία που έχει ειπωθεί με τόσους διαφορετικούς τρόπους, αλλά, η οποία, ούσα τόσο πλούσια και ανοιχτή σε ερμηνείες, ενέπνευσε τους  παραγωγούς της συγκεκριμένης ταινίας ώστε να την προσεγγίσουν από διαφορετική σκοπιά, με εφαλτήριο ένα αρχαιολογικό εύρημα. «Η ανακάλυψη τμημάτων μιας περγαμηνής με το φερόμενο ως Ευαγγέλιο της Μαρίας Μαγδαληνής πυροδότησε την ιδέα να ειπωθεί η ιστορία αυτής της γυναίκας. […] Κάθε γενιά, άλλωστε, προσεγγίζει από τη δική της σκοπιά ιστορίες που βασίζονται στη σύγχρονη εποχή. Μια ταινία, λοιπόν, για να έχει κοινό οφείλει να έχει κάτι να πει που να το αφορά. Η γυναικεία οπτική της ιστορίας της ζωής και του θανάτου του Ιησού Χριστού ρίχνει φως σε θέματα που άπτονται στο σήμερα. [..] Από την άλλη είναι μεγάλη η ευθύνη όταν αφηγείσαι μια ιστορία που είναι τόσο σημαντική για τους ανθρώπους.» σχολιάζει ο Ι. Κάνινγκ, παραγωγός.

Το σενάριο ήθελε να δώσει φωνή σε ένα πρόσωπο της ιστορίας που έχει παραμείνει σιωπηλό τόσο καιρό και να φωτίσει πτυχές της ιστορίας του Ιησού από τη γυναικεία οπτική και να καταδείξει τον τρόπο που το μήνυμα του Ιησού ενδεχόμενα έγινε αντιληπτό από μια γυναίκα. Η σεναριογράφος Φιλίπα Γκόσλετ έκανε πολύμηνη έρευνα και συζήτησε με ραβίνους, ιερείς, Εβραίους ιστορικούς, αρχαιολόγους και μελετητές των Γραφών και δεν υπήρξε καμία συμφωνία μεταξύ τους! καθένας είχε τη δική του ερμηνεία για το κίνημα του Ιησού και τη σημασία του. Εκείνο, όμως, στο οποίο όλοι συμφωνούσαν ήταν πως η Μαρία Μαγδαληνή έπρεπε να θεωρείται απόστολος του Ιησού. Τόσο το σενάριο όσο και η παραγωγή επηρεάστηκε από πληθώρα θεολογικών και ιστορικών κειμένων, ενώ συνέδραμαν πολλοί Εβραίοι, Έλληνες Ορθόδοξοι και Καθολικοί ως σύμβουλοι, δίνοντας καθένας τη δική του οπτική. Συνεχίζει η σεναριογράφος «Δεν πρόκειται για κάποιο θεολογικό ή ιστορικό κείμενο. Η ιστορία επιδέχεται ερμηνειών και είναι μια ιστορία που αφηγούμαστε με κάθε σεβασμό στην πίστη των ανθρώπων. Μας δείχνει τη Μαρία ως βασική φιγούρα μέσα στο κίνημα του Ιησού και φωτίζει τη διαμάχη της με τους άνδρες – αποστόλους που φανερώνει πως ήταν πολύ κοντά στον Ιησού, έχει τη δική της ερμηνεία όσον αφορά στα διδάγματα του Ιησού και προσπαθεί να την μοιραστεί με τους αποστόλους. Το γεγονός πως είναι γυναίκα προκαλεί τριβές, ιδίως με τον Πέτρο κι αυτό δημιουργεί μια συγκλονιστική δυναμική. Η Μαρία συλλαμβάνει με διαφορετικό τρόπο την έννοια του Βασιλείου και του μηνύματος του Ιησού θεωρώντας πως τα πάντα ξεκινούν και καταλήγουν στη συγχώρεση και το έλεος. Πρέπει να αλλάξουμε αρχικά μέσα μας για να αλλάξει ο κόσμος γύρω μας. Οι απόστολοι έχουν διαφορετική γνώμη. Επίσης, μια βασική διαφορά μεταξύ της Μαρία και των αποστόλων: εκείνη παραμένει δίπλα στον Ιησού κατά τη Σταύρωση, ενώ οι απόστολοι κρύβονται. Μια ιστορία ισότητα και φεμινισμού που αφορά κάθε πιστό, με την ιστορία να μην παρουσιάζεται γραμμικά, ο χρόνος να συρρικνώνεται και να παρουσιάζεται ένα εντελώς νέο κίνητρο, από το παραδοσιακό, για την πράξη του Ιούδα.

Διαβάστε   "Τρεις Αδερφές": Ένα υπνωτιστικό παραμύθι για τις τύχες τριών αδερφών στην ορεινή Ανατολία

Για το σκηνοθέτη Γκαρθ Ντέιβις, μια από τις βασικές πηγές έμπνευσής του ήταν η Μαλάλα Γιουσαφζάι, η οποία, αν και οι Ταλιμπάν την πυροβόλησαν στο πρόσωπο επειδή ήθελε να πάει σχολείο, εκείνη κέρδισε το βραβείο Νόμπελ, δίνοντας έναν εξαιρετικό λόγο, συγχωρώντας τους Ταλιμπάν για τις πράξεις τους. «Η πράξη της συγχώρεσης, η απόλυτη πράξη αγάπης είναι η καρδιά αυτής της ταινίας. Διαβάζοντας το σενάριο σκέφτηκα τη Μαλάλα και πόσο με συγκίνησε και πόσο αναγνωρίζω σε εκείνη την ιστορία της Μαρίας» σχολιάζει ο σκηνοθέτης.

Και ποια ιδανικότερη για Μαρία Μαγδαληνή από τη Ρούνεϊ Μάρα με την οποία ο σκηνοθέτης είχε συνεργαστεί στην ταινίας LION και η οποία «… έχει τη δυνατότητα να «ουρλιάζει» στην απόλυτη σιωπή. Παράλληλα έχει κάτι το απόκοσμο και πάντα μοιάζει να βρίσκεται κάπου αλλού, να αναζητάει κάτι.» σχολιάζει ο σκηνοθέτης. «Οι περισσότερες ταινίες για τον Ιησού αφορούν αποκλειστικά και μόνο εκείνον και τώρα, για πρώτη φορά, έχουμε μια ταινία για την Μαρία. Θα δούμε και πάλι θέματα που βλέπουμε σε βιβλικές ταινίες, αλλά, αυτή τη φορά, από τη δική της ματιά. Και βλέποντάς τα από τη δική της σκοπιά, βλέπουμε τα πάντα αλλιώς φωτισμένα. Οι περισσότεροι την ξέρουν ως πόρνη, πράγμα που δεν ισχύει. Τώρα βλέπουμε ποια είναι και από πού κατάγεται. Την βρίσκουμε αρχικά στα Μάγδαλα, με την οικογένειά της να θέλει να την παντρέψει, κάτι που εκείνη δε θέλει, νιώθοντας πως διαφέρει από όλους μέσα στην οικογένειά της. Νιώθει πως κάτι την ενώνει με το Θεό, αλλά ακόμα δεν ξέρει πώς να το διαχειριστεί. Όταν γνωρίζει τον Ιησού, εγκαταλείπει την οικογένειά της και τον ακολουθεί, καθώς είναι ο μόνος που φαίνεται να καταλαβαίνει πώς νιώθει. […] Πρόκειται για μια πνευματική ταινία που αφηγείται την ιστορία αυτής της γυναίκας που ήταν μάρτυς του Ιησού, ούσα παρούσα στο θάνατο και την ανάστασή του. Εκείνη θεωρήθηκε πόρνη, ενώ ο Πέτρος, που αρνήθηκε τον Ιησού τρεις φορές και παρανόησε το μήνυμά του, αγιοποιήθηκε. Είναι ασύλληπτο!» σχολιάζει η πρωταγωνίστρια.

Διαβάστε   Παράδεισος

Οι δύο πρωταγωνιστές στην πορεία είναι ο Ιησούς (Χοακίν Φοίνιξ) και ο Πέτρος (Τσιουέτελ Ετζιοφόρ), ένας άνθρωπος με τον οποίο το κοινό μπορεί να ταυτιστεί. Κι εκείνος, όπως πολλοί άνθρωποι, θέλει να πιστέψει, αλλά ο πόνος του δεν του επιτρέπει να καταλάβει το μήνυμα του Ιησού και την απλότητά του: η αλλαγή πρέπει να ξεκινήσει από μέσα μας. Κι αυτό, θεωρεί ο Ετζιοφόρ πως είναι και το μήνυμα της ταινίας: ας επιστρέψουμε στις βασικές αξίες και ας αφήσουμε στην άκρη έριδες, μίση και τάσεις εκδίκησης.

Και για την ιστορία… Σύμφωνα με τα χριστιανικά Ευαγγέλια η Μαίρη από τα Μάγδαλα ήταν παρούσα τόσο στο θάνατο όσο και στην ταφή του Ιησού και είναι η πρώτη μάρτυρας της ανάστασής του. Το 591 μ.Χ. ο Πάπας Γρηγόριος ισχυρίστηκε πως η Μαρία από τα Μάγδαλα ήταν πόρνη, μια παρανόηση που παραμένει μέχρι τις ημέρες μας. Το 2016 το Βατικανό αναγόρευσε την Μαρία από τα Μάγδαλα ως Απόστολο των Αποστόλων, ως ισότιμή τους και ως την πρώτη αγγελιαφόρο του αναστημένου Ιησού. Τα γυρίσματα πραγματοποιήθηκαν στη Νότια Ιταλία (Σικελία, Νάπολη, Ματέρα, Πούλια).

Μαρία Μαγδαληνή

Σκηνοθεσία: Γκαρθ Ντέιβις

Πρωταγωνιστούν: Ρούνεϊ Μάρα, Χοακίν Φοίνιξ, Τσιουέτελ Ετζιοφόρ, Ταχάρ Ραχίμ

 Διάρκεια: 120’

 Ημερομηνία Προβολής: Πέμπτη 22 Μαρτίου 2018